Sandra Vancauwenberghe

Sandra Van Cauwenberghe is afkomstig van Wingene (West-Vl) en studeerde godsdienstwetenschappen aan de universiteit te Leuven.

In 1992 begon ze haar onderwijsloopbaan in het Sint-Jozef-Klein-Seminarie (College) te Sint-Niklaas en kwam het schooljaar 1993-94 over naar de Humaniora  in het Sint-Franciscuscollege in de Kasteelstraat. Ze was lerares godsdienst in de eerste twee jaren van de humaniora. Na de fusie keerde ze terug naar het College.

Sandra Vancauwenberghe is bestuurslid van de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas (KOKW) en is sinds 2011 stads- en museumgids in Sint-Niklaas.

2012: een sabbatjaar voor Sandra Vancauwenberghe

Sandra Vancauwenberghe is een duivel-doet-al.

Een gedreven juf godsdienst, tot voor kort vakcoördinator godsdienst, motor en inspirator van Indigo, helpende hand waar het ook maar mogelijk is, ... En dit jaar is ze niet op school. Een sabbatjaar! Ondertussen werd ze ook stadsgids. tijd voor een babbel.

Een sabbatjaar! 

Wat zette daartoe aan aub? Valt het mee? We zien je hier wel nog af en toe op school, de rol zeker niet volledig gelost dus?

Beaumama en Mercatorjaar

Mijn grote vakantie is een supergrote vakantie geworden: een heel schooljaar. Op sabbat worden de joden verondersteld niet te werken en dat doe ik dit schooljaar: ik werk niet, het is te zeggen, ik geef geen les. Ik ben het lesgeven zeker en vast niet beu, ik mis het zelfs af en toe een heel klein beetje, maar de droom om tijd te nemen voor andere dingen speelde al een tijdje in mijn hoofd.

Part-time werken kon daar een oplossing voor zijn, maar dat vond ik niet voldoende. Veel tijd hebben voor de kleinkinderen, voor boeken of de krant, zelfs om rustig te koken of op internet te surfen... dat wou ik en dat heb ik nu.

Er is in de eerste plaats meer tijd voor de twee kleinkinderen. Of ze nu dichtbij of wat verder wonen, ze kunnen nu rekenen op hun beaumama voor een avond of voor meerdere dagen opvang. Ik kan nu wel helpen, ook in de week.

Mijn beslissing is natuurlijk niet alleen voor hen genomen. Ik wilde ook tijd hebben om tijdens de week te gidsen. Toen ik in juni afstudeerde als toeristische gids van het Waasland merkte ik dat het puzzelen zou worden met mijn vrije tijd. Niet dat ik zo veel werk verwacht als nieuwbakken gids, maar 2012 wordt het Mercatorjaar en daar hoop ik toch als gids wat aan mijn trekken te komen.

Er staat heel wat te gebeuren i.v.m. Mercator tussen maart en september 2012 en doordat ik nu vrij ben, zal ik daar ook mijn steentje kunnen aan bijdragen.

Ik kan de school echter ook niet helemaal missen. Ik ben er al te veel mee vergroeid. Het is in de eerste plaats fijn om de collega’s af en toe terug te zien en het is niet omdat ik er een jaartje van tussen ben dat ik alles zomaar ineens aan een ander wil overlaten. Ik doe de dingen die ik vroeger buiten de lessen deed gewoon verder. Ik heb er nu immers nog meer tijd voor vrij en dan hoeft er ook niemand extra ingezet te worden. Ik heb wel spijt dat ik Indigo daar niet bij kan nemen. Maar daarvoor zou ik gedurende een bepaalde periode bijna elke dag terug op school moeten zijn en in een sabbatjaar leek dat toch wat te veel.

200 jaar College zaaide...

De voorbije jaren schoolde je bij: stap voor stap op weg naar toeristische gids van het

Waasland. Wat inspireerde?

De goesting om te gidsen is ook op school begonnen. Het was altijd al fijn om de leerlingen van het eerste jaar door het klooster en de kerk te gidsen als kennismaking met de roots van de school. En ter gelegenheid van de festiviteiten rond 200 jaar SJKS kon ik opnieuw met veel plezier een aantal keren groepen begeleiden door de gebouwen en de gelegenheidstentoonstelling. Op een van die rondleidingen vroeg iemand van de toeristische dienst van de stad of ik geen zin had om stadsgids te worden. Ik heb me geïnformeerd en heb uiteindelijk de beslissing genomen.

Een boeiende opleiding waar ik nog jaren plezier zal van hebben. Kwestie van

het nog te kunnen uitleggen als ik ooit op pensioen ben.

Studie en praktijk

Wat houdt een opleiding voor stads(gids) in?

Neemt dat veel tijd in beslag? Wat viel mee, wat tegen?

De opleiding bestaat uit verschillende modules die tijdens 2 avonden per week gegeven worden en dat gedurende 2 jaar. Dat is redelijk veel en zeker als je daarbij nog je notities moet ontcijferen en de les nog wil instuderen voor de volgende week. Ik geloof het bijna zelf niet wat een strever ik geworden ben. Vroeger had ik een broertje dood aan blokken en nu wilde ik met het grootste plezier alles weten en kennen. We moesten ook nog op geregelde tijdstippen werkjes indienen of iets voorbereiden. Gecombineerd met werken was dat vrij intensief. Ik heb dan ook vooraf besloten om de modules van het basisjaar over 2 jaar te spreiden. Dat gaf me

iets meer ademruimte en de finaliteit Waasland sloot daar perfect bij aan.

Vooral de leerstof en de examens van het 1ste, algemene, jaar waren zware dobbers. We hadden algemene vakken zoals aardrijkskunde, geschiedenis en kunstgeschiedenis waarvan de inhoud ongeveer overeen komt met de leerstof

van de laatste 4 jaar humaniora. Het waren dikke cursussen en moeilijke examens.

Andere vakken gingen over het verwerven en verwerken van informatie en het aanleren van de basistechnieken van communicatie en groepsdynamiek.

Dat lag mij beter. De ervaring van het lesgeven kwam mij daarbij goed van pas.

Naast de studeervakken waren er ook nog praktijkvakken: verhalen vertellen, juist taalgebruik en het uitwerken en uitvoeren van gidsbeurten. Als extraatje was de opleiding EHBO-helper mooi meegenomen.

Alles boeide me, maar het was vreemd om opnieuw te studeren (elke avond minstens 1 uur en in het weekend 2 uur). En dan die zenuwen voor die examens! Niet te geloven.

Het laatste jaar is altijd gericht op een bepaalde streek. Voor ons was dat het Land van Waas. Het orgelpunt van dit finaliteitsjaar is het brengen van een eindwerk. Mijn eindwerk kreeg de naam ‘Kastelen van zand’ en is een 2 uur durende speelse gezinswandeling langs 3 kastelen in het centrum van de stad: Het Castrohof, het

Walburgkasteel en het Huis Janssens.

Na 3 jaar behaalde ik mijn diploma en kreeg ik een gidsenkaart van Toerisme Vlaanderen. De roze paraplu was er dit jaar blijkbaar niet bij, spijtig. Ik mag met dat diploma overal in Vlaanderen gidsen behalve in Brugge, Gent en Antwerpen.

Ik ben best tevreden dat ik de opleiding gevolgd heb. Ik heb veel fijne mensen leren kennen en heb over de meest verscheidene onderwerpen les gekregen. Over ‘Platentectoniek’ of ‘De verdedigingsstrategie in de fortenbouw’ of ‘De geschiedenis van de luchtballon in het Waasland’, je kan het soms zo gek niet bedenken of we hebben er iets over geleerd. Al bij al waren er weinig dingen in die 3 jaar die tegenvielen.

Specialist van ‘t College

Ondertussen ben je als gids aan de slag. Wat gidste je zoal? Wat viel mee, tegen, ...

waarom?

Intussen zou ik als gids al wat meer aan de slag moeten zijn. Mijn enthousiasme is groot. De mogelijkheden zijn dat niet. Dat was de eerste tegenslag na de opleiding: je hebt alle technieken geleerd en je bent laaiend enthousiast, maar helaas in de praktijk staat er niemand op jou te wachten. Je bent immers nog niet volledig inzetbaar voor de traditionele gidsbeurten zoals de rondleiding van het stadhuis, de Onze-Lieve-Vrouwkerk... je bent niet ‘gericht’ op de huidige praktijk.

En dat knappe eindwerk met die proefjes en puzzels en gedichten speciaal voor gezinnen ontworpen dan?

Sorry, daar is geen vraag naar want dat staat niet in de toeristische brochures! Dat kan nog niet aan groepen worden voorgesteld. Misschien volgende zomer. Er is wel een mogelijkheid om bij te leren door andere gidsbeurten mee te volgen en dan kan je mits verdere zelfstudie ingeschakeld worden op termijn.

Inderdaad, daar sta je dan met je diploma. Daarom ben ik in augustus begonnen met het volgen van gidsbeurten in de stad en heb ik me in september en oktober elke dag minstens 2 uur ondergedompeld in de geschiedenis van het stadhuis, de Onze-Lieve-Vrouwkerk en de Sint-Nicolaaskerk...

Gelukkig kennen ze me reeds als ‘specialist van ’t College’ en toen de open monumentendag het College in zijn programma wilde, heb ik mijn eerste officiële gidsbeurt uitgevoerd in mijn vertrouwde biotoop. Nogmaals dank zij het College kwam ook de tweede opdracht.

Het Waasland in kaarten

Het Stem-museum had me gevraagd om me aan te melden als ik afgestudeerd was. Ook daar konden ze nog gidsen gebruiken. Helaas ook weer hetzelfde: nog niet voldoende gericht op de praktijk. Maar daar heb ik zelf de koe bij de horens gevat. Van de tentoonstelling ‘Het Waasland in de kaarten gekeken’ wist ik al een tijdje dat dit de moeite waard zou zijn. Aangezien die eenmalig was, was ze ook voor iedereen nieuw en was het een kwestie van ervoor te zorgen dat ik die kon gidsen. Ik heb aan de kaarten van het Waasland alle geheimen ontfutseld. Toen de leerlingen van het 1ste jaar die tentoonstelling in het kader van de aardrijkskundige les wilden bezoeken, had ik meteen de gelegenheid om mijn eerste officiële gidsbeurten in het museum te geven. Dus ook daar ben ik nu geen onbekende meer en sta ik op de personeelslijst. Weer een stapje vooruit. Ik heb er intussen ook al een gidsbeurt gevolgd (over de mode tot in de late Middeleeuwen nota bene. Net iets voor mij, denk ik dan) met de bedoeling die ook te kunnen geven. Wie weet zie je mij in het Stem nog eens rondlopen met een kaproen op mijn hoofd! Ik blijf niet afwachten. Ik wil mijn eigen terrein verruimen en ervoor zorgen dat ze míj aanspreken om iets te gidsen in plaats van de routiniers. Dat voelt ook beter dan als zitten wachten tot de kruimels van tafel vallen. Ik ben gidsbeurten aan het uitwerken en probeer op de hoogte te blijven van wat er te doen staat. Intussen blijf ik geduldig wachten op mijn volgende opdrachten.

Mercatorwandeling

Wat brengt de toekomst? Plannen?

Voor de nabije toekomst zijn er wel wat plannen (of moet ik zeggen hoopvolle verwachtingen) op gidsvlak. Zoals al eerder vermeld, ligt het Mercatorjaar te lonken. Ik heb al een Mercatorwandeling uitgewerkt en men heeft me gevraagd om die voor te stellen en te delen met de andere gidsen. Nu sta ik niet achter op de praktijk, maar neem hier het voortouw. Dat geeft een goed gevoel. We krijgen ook nog een opleiding in het museum om de tentoonstelling ‘Mercator digitaal’ te gidsen. Ik heb vernomen dat de 4des de tentoonstelling zullen bezoeken, dus opnieuw ‘dankjewel College’. Hopelijk mag ik jullie begeleiden. Het voorjaar heeft dus wel ’t een en ’t ander in petto.

Bijhouder wil opruimen

Voor mijn sabbatjaar blijf ik dezelfde betrachtingen nastreven, maar zijn er ook nog nieuwe.

Genieten van en zorgen voor de kleinkinderen blijft het belangrijkste. Maar evenzeer gidsen en ‘mijn huis opruimen’. Ik hou namelijk iets te veel bij onder het mom van “ik zal dat ooit nog eens nodig hebben”. Ik ben een ‘bijhouder’ en dat merk ik als ik nog een extra doos op zolder of in de kelder kwijt wil. Ons huis zit stilaan vol. Daar wil ik verandering in brengen. Ik heb me voorgenomen om tijdens mijn sabbatjaar elke dag iets te verkopen, weg te geven of weg te gooien. Dat is voorlopig al elke dag gelukt en dat wil ik proberen verder te zetten. Ik heb zelfs al eens een standje opgezet op een rommelmarkt! Een heel plezante en aparte ervaring!

En dan wil ik de foto’s in albums kleven, nog iets in de tuin doen, nog wat vrijwilligerswerk doen, dat boek lezen dat er al zo lang ligt... Je ziet het ’t zijn voor een stuk vakantieverlangens. De droom van wat tijd te hebben wordt een beetje

waar. Niet alles is gepland. Ik zie wel waar ik nog zin in heb en tijd voor kan maken, want dat heb ik nu: ik heb meer tijd en ik geniet er van.

(De telefoon gaat)

Ze hebben me zonet gebeld of ik een prospectiewandeling voor de Oost-Vlaamse toeristische sector kan geven over de Mercatorwandeling die ik uitgewerkt heb. Natuurlijk kan ik dat!

Mijn volgende opdracht is binnen. De bal begint te rollen.

Yes!

(DVR in Ic hou - februari 2012)