Bonden in de BNS
Congregatie van de Onbevlekte Ontvangenis der Allerheiligste Maagd Maria
De Mariacongregatie werd in 1884 ingesteld in de Normaalschool onder de titel van de Onbevlekte Ontvangenis der Allerheiligste Maagd Maria. De geheimschrijver was Cyriel Prové (O1885), prefect Célestin Verbeeck (O1885) en directeur E.H. Isidoor De Sitter.
Matigheidsgenootschap
Het Matigheidsgenootschap werd in de Bisschoppelijke Normaalschool van Sint-Niklaas gesticht op 25 maart 1903 en wettig erkend op 5 april 1903. Voorzitter en stichter was leraar E.H. Cyriel Quintelier.
Een verslag van een zitting op Kerstdag 1906, opgemaakt door August (O1907 Verhelst)
1 De vergadering begint met het gewoon gebed.
2 Achiel (O1907 Boeykens), leerling van het vierde studiejaar, leest het verslag der vorige zitting.
3 René O1907 Meireleire), leerling van het vierde studiejaar leest uit het 'Onthoudersblad' van West-Vlaanderen, eenen artikel over de Oude Belgen:
De Oud-Belgen waren ook liefhebbers van den drank, dat getuigt Cesar zelf, maar zij volgden een geheel ander stelsel dan de tegenwoordige Belgische drinkers. Zij waren sterk en kloek van lijf en leden. Rond de tafel werd er soms wel eene goede flesch wijn gedronken, maar de Belgen vulden op tijd hunne maag met krachtig voedsel en konden zo beter tegen den drank. Bij de Oud-Belgen was het drinken, ja, zonder veel beslag daarover te maken, maar wat men daar niet vond: opgepoetste drankhuizen met schoonen toog, fijne glaaskens en zeker geene valsche en opgemaakte dranken. Wat zij dronken, dat was van hun eigen gewin: wijn en gesuikerde dranken, maar geenen alkool, noch rhum, noch stout, noch jenever en soortgelijken. Onze voorouders dronken, ja, maar zij vulden op tijd hun maag.
Wat doen onze drinkers? Juist het tegenovergestelde: niets eten zij. Werken en slaven van 's morgens tot 's avonds, ja. Maar voor vrouw en kinderen? Voor de herberg en voor niemand anders. Moesten zij die opgemaakte dranken, welke zij zoo gretig door hunne keel gieten, zien gereed maken, ik ben zeker dat zij nooit meer den voet in eenen herberg zouden zetten.
4 De E.H. Voorzitter vermaant de leerlingen in 't kort voor de aanstaande verlofdagen. Men ziet dan niet enkel heele benden bedronkenen, maar 't gevaar voor de studenten is dan ook groot. Met Nieuwjaar moet ongelukkig maar al te veel de flesch aangesproken worden voor alle soorten van bedienden, zelfs tot voor de briefdragers. Dat men eene goede sigaar of enkele nikkelen gaf, men zou veel beter doen.
5 De vergadering eindigt met het gewoon gebed. De Heer Voorzitter geeft 'nen almanak' 'De Vijand' ten geschenke.
Getekend August Verhelst, leerling uit het vierde studiejaar.
(Uit 'Kasteelgalm', winter 1972)
Studentenbond
Een afdeling van de Oost-Vlaamse Studentenbond werd op 26 september 1896 gesticht in de Bisschoppelijke Normaalschool te Sint-Niklaas.
Een verslag van de vergadering van 1 mei 1910.
1 Het teeken des Heiligen Kruises.
2 De Blauwvoet door de heer Maurice (O1910 - Verplanken).
3 Aanspraak door den Schrijver:
Sport ook een ideaal.
Op onze dagen is het al sport dat de klokke slaat... De oude heidensche tijden zijn weder hier opgedaagd... in onze moderne tijden. Wat schoons en edels biedt de sport dan aan?
Geen zier.
De sport werkt nadeelig op onze bevolking want zij doet haar het begrip van ware grootheid en ware kunst geheel en gansch vergeten. De sport werkt allernadeligst op onze Beweging. Zij doet den studenten hunnen ernst en hunne geestesinspanning verliezen, en maakt hen zo onbekwaam om later tot het volk te gaan.
Het volk zelven zal zij misschien onverschillig maken voor het grootsch en edel werk van eigen heropbeuring en grootmaking. Studenten, flaminganten, let wel op dat uw heerlijk ideaal niet uit uw hert gerukt wordt door het teveel meedoen aan sport. Doet integendeel veel overtuiging op, en geestdrift en kennis en gaat dan waar de plicht u roept.
4 De heer Georges (O1910 - De Visscher) komt de woorden van den schrijver bevestigen.
5 De E.H. Voorzitter drukt den wensch uit, iemand te hooren tegenspreken.
Daarna leest hij een artikeltje uit 'Hooger Leven'.
In zekere school weten de leerlingen geen zier over onze grooten Berten, over de Rodenbachsfeesten maar alles over Van Hauwaert en zijnen val tusschen Milaan en San Remo. Volgens hen is Guido Gezelle een Hollandsche monnik. Dat van Hauwaert in Moorslede in West-Vlaanderen woont, daar twijfelen zij niet het minst aan. Waar gaan wij naartoe?
Getekend Michel (O1910 - Bruggeman)
(Uit 'Kasteelgalm', winter 1972)
KSA Jonge Vlaanderen - Sint-Franciscus
In 1939 werd de KSA Jong Vlaanderen - Sint-Franciscusbond opgericht in de Bisschoppelijke Normaalschool.
E.H. Jan De Venter, E.H. Raf Windey, E.H. Ignace De Sutter, E.H. Marcel Vermussche waren de grote bezielers.
Lees meer hierover: klik hier.
Missiebond
Volgens het jaarverslag 1950, uitgegeven door de Pauselijke Missiewerken van het Bisdom, staat percentsgewijze de Bisschoppelijke Normaalschool aan de kop van AL de scholen van het Bisdom met een gemiddelde bijdrage van 43 fr. per leerling, gevolgd door het College van Lokeren met 42 fr. en Geraardsbergen met 34 fr.
Broederschap van de Gelukzalige Joannes Berchmans
Op 21 november 1878 richtte mgr. Bracq, bisschop van Gent 'de broederschap van den Gelukzaligen Joannes Berchmans' op in de kapel van de Bisschoppelijke Normaalschool (letterlijk: in de kerk onzer Normale School te Sint-Nikolaas). De confrerie werd door de bisschop gehecht aan de bestaande aartsbroederschap te Rome, met mededeling van al de gunsten en aflaten.
Deze broederschap werd - aldus de oorkonde - ingericht 'voor alle kerkbedienden die wenschen hunne plichten te volbrengen.'
De leden moesten de volgende voorschriften onderhouden:
1 den grootsten eerbied en de stichtendste zedigheid in het huis des Heeren, dus het vermijden van alle onnoodig gesprek, het godvruchtig knielen vóór het Allerheiligste, het stipt onderhouden der Kerkgebruiken, de zedige houding van het hoofd, enz.;
2 het nauwkeurig en godvruchtig beantwoorden der gebeden van de priester;
3 het gestadig overdenken hoe een kerkbediende op aarde in den dienst des Heeren het ambt der Engelen bekleedt, en kan bijdragen tot herstelling der oneer aan Christus door de zondaars toegebracht;
4 het beletten, door hun eigen voorbeeld en het berispen der onderhoorige plichtigen, van alle ontstichting in de sakristij;
5 het naderen tot de H. Communie volgens de raad van de biechtvader en, zoo mogelijk, alle veertien dagen, en op den feestdag van de gelukzaligen Berchmans, tot welke laatste plechtigheid het betaamt zich in een negendaagsche oefening te bereiden;
6 het bijwonen der maandelijkse onderrichting door den Heer Pastoor of zijnen plaatsvervanger aan de leden gegeven;
7 het dagelijks lezen van het volgende gebed:
"Gelukzalige Joannes, die vooral uitgemunt hebt door uwen eerbied in de kerk en door uwe godsvrucht tot het Allerheiligste Sakrament, tot de H. Maagd Maria en tot den H. Aloisius bekom ons de genade deze uwe deugden na te volgen, zoo dat allen die ons aanzien u meenen te aanschouwen en hierdoor God en u weerdiglijk vereeren."
Aan E.H. L. De Brabander, toenmalig directeur, zond de bisschop dezelfde dag een eigenhandige brief waaruit de zorg van de bisschop spreekt om de heiliging van de leerlingen-kosters. Over het broederschap schrijft de bisschop:
"Je souhaite qu'elle soit un nouveau moyen de santification pour l'école et pour nos élèves-sacristains. Rien d'empêche d'y recevoir d'autres employés d'église. Peut-être pourrez-vous faire un petit règlement un doyen, un sécretaire, etc.... Après quelque temps on pourrait avoir une statue du Saint avec la Croix, le Chapelet et la Règle et la devise. En un mot relevez l'institution aussi haut que possible."
Verder spreekt monseigneur over de organisten en zegt dat hun plaats door de kerkfabriek op voorstel van de pastoor wordt toegekend. Op een vergeeld ongetekend papiertje, maar denkelijk van de directeur zelf, lezen we dat deze broederschap de eerste en de enigste was, die in de kapel bestond en de enigste van deze aard in de stad. We treffen er ook de organisatievorm op vermeld: "er was een prefect, een secretaris die de leden moest inschrijven proces verbaal opmaken van de zittingen, de leden bijeenroepen, inventaris opmaken en fundatiën aantekenen, verder een 'trésorier' (de Nederlandse term bleek toen nog onbekend) die tweemaal per jaar rekening moest geven in de zitting van de raad van januari en juli, ontvangsten en uitgaven moet noteren en... alles specifiëren! Ook is er spraak van twee commissarissen of raadsleden (controleurs). Een priester is de bestuurder en alle maanden werd minstens eens vergaderd in de kapel.
In het archief zijn geen boeken of stukken te vinden die op deze broederschap betrekking hebben, we weten dat het beeld van de later heiligverklaarde Joannes Berchmans in de kapel is gekomen. Later stond het in de speelzaal.
Enkele jaren werd ook deze feestdag op de school in eer gehouden: gezongen H. Mis en viering in de schoot van de K.A.
In 1953
Ter gelegenheid van de verjaardag van de oprichting van bovengenoemde broederschap en van de 65e verjaardag van de heiligverklaring van Jan Berchmans, werd op 26 november 1953 een feestronde georganiseerd door de leden van de jeugdbewegingen KSA, Chiro en VVKS in het bijzijn van vijf leraars. Dit nieuwe contact is uitgegroeid tot een weldoend bewijs van wat het initiatief, de goede wil en de geestdriftige samenwerking van studenten met hun leraars vermag. Vooraf werd tijdens een korte formatie, waaraan de frisse uniformen een gewekte noot bezorgden, de diepe zin van deze jeugdviering uitgelegd door Eric Waelput (O1954). In de patronaatszaal zou de ronde doorgaan voor zowat honderd normalisten. Uit elke klas werden fijne nummers naar voren gebracht: uitgebeelde declamatie, fijn vertolkte poëzie over Berchmans, stemmig canonzang, blokfluitenspel, opwekkende toespraken van leraars, een sappige en flink-gekruide vertelling over de voetreis van Jan Berchmans naar Rome: dit alles omkranst door een flink geinspireerde bindtekst en tuchtvolle samenzang. Na de eigenlijke feestronde volgde een quiz-competitie, een verkwikkende ontspanning waaraan ieder echt deugd heeft beleefd!
De jeugdbeweging op de Bisschoppelijke Normaalschool blijft marcheren 'in Bergchmans spoor' en zal die vroomheid doorgeven aan de volgende generaties en ook de godsdienstzin en apostolische ijver blijven voeden in de kandidaat-onderwijzers.
(Uit 'Kasteelgalm' - 1953 - 10e jaargang - nr 3)