Bouwkamp 1974 - Menzel-Harb Tunesië

Ook dit jaar vond de Normaalschool van Sint-Niklaas voldoende vrijwilligers bereid om voor drie weken hun materiële welstand te ruilen voor de eenvoudige, armoedige levenswijze van Tunesië. Meer speciaal werden we geconfronteerd met de inwoners van Menzel-Harb, met wie we werkelijk drie weken lang lief en leed hebben gedeeld.

Dit jaar stond op het programma: de huizen, waarvan de ruwbouw reeds vorig jaar beëindigd werd, af te werken. Het hield in: elektriciteit leggen, vloeren, muren van binnen en van buiten bijzetten en verven, deuren en ramen plaatsen, aalputten metselen en zorgen voor een perfecte dakbedekking. Het zouden dus drie harde weken worden, maar niettemin werd er die dinsdagmorgen vol enthousiasme van wal gestoken. De groepssfeer en de deskundige leiding stonden er borg voor dat het werk aangenaam en licht verliep. Dit liep echter niet altijd van een leien dakje, om de eenvoudige reden dat de Tunesische grond hard is en de zon vrij veel warmte uitstraalt (waarbij we ook niet mogen vergeten dat de Vlaamse mens zwak is!).

Gelukkig maar zorgden de lieve jonge dames op tijd en stond voor drank op de werf. De schaftijd was vaak voor velen een dankbare tijd om opnieuw energie op te doen. We mogen immers niet vergeten dat we 's morgens liefst om 5 uur uit de veren moesten zodat die rust om 8.45 u. geen minuut te vroeg kwam, ook al duurde die maar een kwartiertje. Om elf uur was het eerste gedeelte van de dagtaak afgelopen, want ondertussen was de temperatuur al flink opgelopen. Dan kreeg iedereen de gelegenheid om ofwel ter plaatse een douche te nemen of om met de camion mee te gaan naar de zee om er een fris bad te nemen. De kwallen kwamen er nogal eens stokken in de wielen steken; wie het gezien en gevoeld heeft, hij getuige ervan!

Tegen 12.30 u. hadden onze lieve meisjes gezorgd voor een heerlijk middagmaal. Echt waar, die 'Freules' verdienen een pluimpje! We kregen daar werkelijk zo te eten dat we niet anders konden dan siësten. Dit deden we dan ook. Moeheid en overdreven hitte werden zo uit de weg gegaan.

Het werd dan tijd voor een vieruurtje, waarna iedereen om 16.45 u. opnieuw op het bouwwerk was voor de eindrush. De werkdag werd gelijktijdig met zonsondergang besloten, zoals hij ook begon met zonsopgang. Carpe diem was onze leuze.

Het avondmaal werd om 20.30 u. genomen. Nadien kwam het moment om met de eenvoudige mens van Menzel-Harb nader kennis te maken, want dat loont werkelijk de moeite. Vaak richtten zijzelf 's avonds 'feesten' in waarbij vooral dansen de hoofdschotel was en waarmee ze hoegenaamd geen moeite hadden, zelfs wanneer het met een vaas op hun hoofd diende te gebeuren. Hun muziekinstrumenten bestaan hoofdzakelijk uit een tamtam en een fluit, maar je mag gerust zijn dat ze daarmee voldoende leven in de brouwerij kunnen houden, en wanneer ze eenmaal aan het spelen gaan, doe ze dan maar stoppen (met hun werken is dat jammer genoeg niet zo!). Jammer dat 'wij' de volgende morgen om 5 uur uit de veren moesten want anders hadden we ongetwijfeld vele avonden tot een stuk in de nacht doorgedanst. Maar ja, plicht voor alles.

En als je denkt dat onze meisjes alleen maar voor het eten zorgden, dan heb je het verkeerd voor. Er werden ook vanuit Sint-Niklaas vier naaimachines meegenomen. De dames zijn ginds begonnen met het oprichten van een soort naaischool. Het resultaat bleef niet uit, want elke dag kwamen meer en meer jonge meisjes om naailes.

Ook op het vlak van de medische verzorging en hygiëne in het algemeen werd heel wat gepresteerd, en ik meen wel dat het past dat we hier dr. Van Moorter en de heer Hugo De Beuckeleer vernoemen. Zij zorgden er niet alleen voor dat wij ons hoofd recht hielden, maar in de eerste plaats verleenden zij van 's morgens vroeg tot 's avonds laat medische hulp aan al de inwoners van het dorp. Hun honoraria lagen niet zo hoog, want ze deden het gewoonweg allemaal prodeo.

Toch mogen we uit dit alles niet besluiten dat we werkelijk aan ontwikkelingshulp gedaan hebben. Dit was trouwens ook het opzet niet. Het mag echter ook geen valse bescheidenheid zijn. Ik meen wel dat we terecht mogen zeggen dat we tijdens onze vrije tijd iets nuttigs gepresteerd hebben. We weten dat er nu in Menzel-Harb enkele gezinnen zijn die deze winter een dak boven het hoofd gaan hebben. We weten ook dat de kinderen schriftjes zullen kunnen kopen om in de klas te gebruiken, dat er in elk gezin wel iemand gelukkig is met de kleren die door ons ingezameld werden. De jongens en meisjes van Menzel-Harb voelen zich de koning te rijk met hun stukje gekregen speelgoed. 't Is voor hen alsof er daarin iets van die vreemde Vlamingen zelf in Tunesië is achtergebleven.

Tevens werden we geconfronteerd met een ontwikkelingsland waar ook echte armoede bestaat. Wij hebben aan den lijve ondervonden hoe mooi het kan zijn in eenvoud en armoede te leven, zonder comfort en los van een consumptiemaatschappij, bij mensen die nog niet in aanbidding vallen voor het gouden kalf dat wij geld noemen; althans niet op die wijze zoals wij dat doen. We mochten drie weken leven temidden van een dorpje waar geen haat en jaloezie bestaan om de eenvoudige reden dat niemand er iets heeft (althans de doorsnee-inwoner), we hebben de spontaneïteit en de eenvoudige oprechtheid van de kleine mens ondervonden die niets liever doet dan zijn eenvoudig wereldje en zijn klein bestaan te delen met mensen rondom hem en dit in een sfeer van een oprechte dankbaarheid voor dat kleine druppeltje water op die hete plaat dat wij daar lieten vallen. Maar ook wij zijn die mensen dank verschuldigd omdat zij ons de diepere zin van het gewone en het eenvoudige leerden inzien. Aan al de inwoners van Menzel-Harb en Tunesië dank voor de bewustwording die zij bij ons deden ontstaan en die we zo broodnodig hebben.

1974 Tunesie1 De bouwkampers volop aan 't werk op de werf.