Danny Backeljau

Danny Backeljau studeerde biologie, waarbij ze de laatste jaren een specialisatie plantkunde koos, die voorkeur kreeg op dierkunde, omdat planten aan de basis staan van het ecosysteem. Ze was lerares biologie aan de Bisschoppelijke Normaalschool te Sint-Niklaas. Tijdens het schooljaar 1976-77 verving zij Jozef De Cock (ziekteverlof) en nam in de humaniora-afdeling ook de lessen van Hugo De Beuckelaer over. Daarna combineerde ze gedurende vele jaren een dagtaak halftijds in het Sint-Jozefsinstituut te Hamme en halftijds in het Sint-Jozef Klein Seminarie te Sint-Niklaas en dit tot haar pensioengerechtigde leeftijd. Tot haar laatste jaar was ze in Hamme leerkracht in het 3e, 4e, 5e en 6e jaar en in het College gaf ze bijna altijd les in zeker 3 of 4 wetenschapsklassen.

Op 01.09.2013 ging ze met pensioen.

Met pensioen in 2013

”Ik kijk tevreden terug op mijn loopbaan”

Vorig jaar kondigde leerkracht biologie Danny Backeljau – op de valreep – haar pensioen aan, waardoor een passend eerbetoon in Ic Hou niet meer mogelijk was. Daarom heb ik nu met haar afgesproken voor een lunch met stevige babbel over school, wetenschap en vrije tijd. Het valt duidelijk aan haar te zien dat ze haar lastminutebeslissing voorlopig niet betreurt. Ze straalt.

Danny is net terug van een bezoek aan Londen. Het hoofddoel van de reis was een tentoonstelling over Chinese schilderkunst van het jaar 700 tot nu. Andere highlights op het programma waren een bezoek aan het natuurhistorisch museum, de musical Jersey Boys en het bezoek aan de War Chambers en het Churchillmuseum. Misschien niet meteen de meest befaamde toeristische trekpleisters van de stad, maar stuk voor stuk pareltjes.

Zorgen voor

Verder slorpen de zorg voor een ouder wordende moeder, twee kinderen en vier kleinkinderen natuurlijk behoorlijk wat aandacht van de jonggepensioneerde op. Bij het begin van onze afspraak krijg ik nog even kort het jongste kleinkind van Danny te zien, waar ze even over gewaakt heeft terwijl mama en papa de laatste afspraken maakten i.v.m. het huisbezoek van de sint. Twee andere kleinkinderen wonen in Limburg, toch altijd een behoorlijke trip om even op bezoek te gaan. De extra vrije tijd voor de familie was dan uiteindelijk ook de meest doorslaggevende reden om te stoppen met lesgeven. Daar Danny niet heel haar carrière fulltime gewerkt heeft, was de keuze tussen een hoger pensioen of extra tijd voor de familie niet gemakkelijk, maar nu is ze ervan overtuigd dat ze de juiste weg gekozen heeft.

Gebiologeerd door plantkunde.

Al op heel jonge leeftijd voelde Danny een sterke voorkeur voor het onderwijs, nog voor ze definitief beslist had welke hogere studies ze zou aanvatten. Vooral het concept ‘leven’ in de meest brede betekenis van het woord boeide haar heel erg. Filosofie vond ze iets te weinig concreet om een echte optie te vormen, maar ze twijfelde lang tussen biologie en geschiedenis. Uiteindelijk werd het biologie, waarbij ze in de laatste jaren een specialisatie plantkunde koos. Die kreeg uiteindelijk de voorkeur op dierkunde, omdat planten aan de basis staan van het ecosysteem. “Het fenomeen fotosynthese is een wonderlijk iets. Planten zijn de enige organismen die er in slagen om de lichtenergie van het zon om te zetten in bruikbare chemische energie. Zij zetten tijdens die fotosynthese kleine moleculen als water en koolstofdioxide om naar complexere moleculen als suikers. Bovendien produceren ze tegelijkertijd ook zuurstof. Dieren mogen dan an sich wel een hogere levensvorm zijn, ze kunnen die grote moleculen alleen maar via voedsel opnemen. Zonder planten zou het leven op aarde dus op heel korte tijd uitsterven.”

Het beste van twee werelden

Velen van ons kennen Danny als iemand die je niet zo heel vaak te zien kreeg, omdat ze gedurende vele jaren een dagtaak in Hamme combineerde met een opdracht op onze school. Het was zeker geen sinecure om op twee scholen te blijven werken tot aan de pensioengerechtigde leeftijd. Toch was dat een bewuste keuze. Op een bepaald moment kreeg Danny de kans om voltijds op het Sint-Jozef-Klein-Seminarie te beginnen, maar op dat moment werkte ze al veel langer halftijds in Hamme. Jarenlang opgebouwde vriendschappen en vertrouwensbanden maakten de optie van het minste werk toen bijna onmogelijk. Toch bleek ook achteraf dat de combinatie naast praktische nadelen ook wel bepaalde voordelen meebracht. Het Sint-Jozefinstituut in Hamme is een kleine school waar iedereen iedereen kent. Danny gaf er tot in haar laatste jaar zowel in het 3de, 4de, 5de als 6de jaar les, waardoor ze vele leerlingen echt kon zien groeien doorheen hun schoolloopbaan. Het College daarentegen bood vaak een grotere intellectuele uitdaging. Danny mocht bijna altijd in zeker drie of vier wetenschapsklassen lesgeven, waar vele leerlingen met o.a. het oog op geneeskundestudies hun uiterste best deden om het vak biologie in al zijn finesses te beheersen. “Zo voel je je als leerkracht ook zelf veel meer geprikkeld om bij te blijven en steeds nieuwe kennis over je vertrouwde vakgebied te verwerven.”

Leerlingen aanspreken op hun talenten

Een andere opvatting die we hebben over Danny, is die van een eerder strenge leerkracht. Ze probeert geenszins om die visie te ontkrachten, maar wel om ze te nuanceren. “Allereerst sta je elk jaar voor een nieuwe groep leerlingen voor wie je je moet bewijzen. Sommigen onder hen kunnen gemakkelijk om met vrijheid, maar anderen hebben het daar zeer moeilijk mee. Op die manier is het de meest logische weg om voor iedereen duidelijke lijnen te trekken. Dit betekent niet dat er geen ruimte overblijft voor menselijkheid. Je moet je leerlingen zowel letterlijk als figuurlijk durven aankijken. Ook zij bouwen een reputatie op, net als een leerkracht. Wie steeds werkijver toont en keer op keer bewijst dat hij gestudeerd heeft, ook al begrijpt hij de finesses van een bepaald leerstofonderdeel misschien niet helemaal, verdient ook wel beloond te worden met een voldoende. De huidige onderwijstrend waarbij de focus in vele gevallen verschoven is van kennen naar kunnen, lijkt soms een beetje haaks op die visie te staan. Sterke leerlingen kunnen inderdaad veel meer, die resultaten zijn niet tegen te spreken. Voor zwakkere leerlingen valt daarentegen soms wel een beetje houvast weg. Sommige dingen zijn nu eenmaal erg moeilijk om te kunnen als je niet eerst een beetje kennis verworven hebt. Het aanspreken van leerlingen op hun talenten heeft eveneens positieve en negatieve gevolgen. Een mooi voorbeeld van een dergelijk spanningsveld vinden we terug bij grove spelfouten die leerlingen van de derde graad soms nog durven maken. Je moet door die spelfouten kunnen heen kijken en durven toegeven dat een leerling ondanks die zware fouten misschien wel erg goed kan zijn in je vakgebied en het later heel ver kan gaan schoppen. Dat neemt echter niet weg dat je diezelfde spelfouten als een bijzonder vervelend iets mag zien dat het echt storend maakt om een tekst ten volle te appreciëren. Het zal voor veel leerkrachten wellicht altijd een mysterie blijven hoe leerlingen erin slagen om iets briljants te doen en onmiddellijk daarna een gigantische kemel te schieten. Hoe kan dat toch dat ze zoiets moeilijks wel begrijpen en iets dat voor mij doodeenvoudig lijkt totaal niet?”

Voorlopig voelt het pensioen voor Danny nog altijd een beetje aan als een hele lange grote vakantie. Ze heeft zich nog niet meteen op iets vastgepind. Ze wil eerst nog een beetje rondkijken om pas later een definitief engagement op zich te nemen. Gidsen op een bepaalde plaats of huiswerkbegeleiding lijken haar wel valabele opties, maar concrete plannen zijn er nog niet. Wel heeft ze ondertussen een oude hobby opnieuw opgenomen. Enkele jaren geleden moest ze wegens een blessure aan de hand stoppen met fagot spelen. Hoewel die blessure al even genezen is, was een beetje extra vrije tijd wel de aanleiding om weer van start te gaan.

Tevreden gevoel

Wat de toekomst precies zal brengen, is dus nog een beetje vaag, maar wat wel zeker is, is dat de titel van deze tekst een waarheid als een koe bevat. Danny Backeljau is heel tevreden dat ze vele jaren op onze school gewerkt heeft, maar is even blij dat er nu ruimte is voor andere dingen. Eigenlijk mist ze het wel al een beetje om les te geven, maar anderzijds is ze ook wel blij dat ze in de mogelijkheid verkeerde om te kunnen stoppen op een hoogtepunt.

(MVL in Ic hou februari 2014)