Kathleen Mels

k.mels.k
Licentiaat Germaanse Filologie

Vanaf 1981 lerares in de hogere cyclus van de Humaniora-afdeling van de Bisschoppelijke Normaalschool, in vervanging van Miek Schepens die full-time ging werken in O.L.Vrouw-Presentatie te Sint-Niklaas.

Vanaf 01.09.1993 was ze lerares Engels en Nederlands in het College (SJKS) te Sint-Niklaas.

Op 01.09.2015 ging ze met pensioen.

2015 k melspensioenHaar laatste les in het SJKS

 Bij haar pensionering in 2015

Helemaal weggestopt in een uithoek van de binnentuin van het College bevindt zich zaal Cécile. Een wat morsig zaaltje met een koffiemachine, sleetse toile cirée met onbestemd motief, altijd een stapel vuile koffiekopjes op het aanrecht, waar de verwarming permanent stuk is.

Op het eerste zicht niet meteen een oord van gezelligheid en goede luim. Schijn bedriegt: elke middag stroomt het zaaltje vol wanneer de leerkrachten er hun boterhammen komen opeten. Ondertussen fileren ze er de actualiteit en het schoolleven, dissen ze verhalen op uit een luisterrijk verleden, heroïsche discussies werden en worden er beslecht en anekdotes uitgewisseld. Op de beste dagen golven de lachsalvo's de binnentuin in. Eén van de meest markante figuren in de gesprekken is Kathleen Mels. Tijdens de uren bevlogen leerkracht Nederlands en Engels in vierde en vijfde jaar met een groot hart voor haar leerlingen. En vooral: een vat vol verhalen. Eigenzinnig en gekruid met een bijzonder gevoel voor humor onderhoudt ze collega's begeesterd over de ontelbare boeken die ze gelezen heeft, de lotgevallen van haar katten, de olijke en iets minder olijke avonturen van haar echtgenoot Harry, de kinderen en kleinkinderen.

30 juni 2015 gaat Kathleen met pensioen en verdwijnt er (alweer) een kleurrijke leerkracht en collega. De hoogste tijd voor een gesprek. 

 Toen ik nog gelukkig was en ongedocumenteerd - Gabriel Garcia Márquez

"Een beetje tegen mijn smaak in een non-fictieboek. Deze bundel bevat reportages van Márquez en handelt over de bevrijding van Zuid-Amerika. Met dit boek is er echt een wereld voor mij opengegaan.

Ik ben echt een kind van mei '68. Geert Buelens (nvdr. professor Nederlandse literatuur en publicist), die op de begrafenis van mijn onlangs overleden zus het woord nam, verwoordde het zo: 'mensen van mei '68 zijn met een hoop idealen in het onderwijs gestapt waaraan ze ook effectief hebben kunnen werken.' Daar kan ik mij helemaal in vinden.

Ik ben politiek bevlogen, dat zit in mijn DNA. Al heb ik mij in mijn lessen altijd neutraal opgesteld. Wij wilden ons tegen de bestaande structuren verzetten. Wij wilden een ander onderwijs dan we zelf gekregen hebben. En de tijd was er rijp voor. In de klas heb ik mijn politieke overtuiging nooit geuit, ook al was ik ervan doordrongen. Ik ben daar altijd erg voorzichtig mee omgesprongen: in die tijd raakte je amper aan werk als je je politieke ideeën te sterk uitspeelde. Het speelde altijd wel sterk mee op de achtergrond: iedereen even veel kansen geven, jongeren kennis geven, de geest en het denken oefenen, een open geest. Soms kreeg ik brieven van leerlingen die toen ze nog op school zaten met hun geaardheid worstelden. Ze uitten hun dankbaarheid over het feit dat ik de grappen rond homoseksualiteit steeds afblokte. Ze apprecieerden mijn open houding en moedigden mij aan dat te blijven doen."

"Het onderwijs is in al die jaren effectief veranderd, vooral ook door nieuwe generaties leerkrachten die op een heel andere manier met het gegeven autoritair omgaan. Het gelijkheidsbeginsel is algemeen aanvaard. Volwassen wordende pubers krijgen zeer veel gelegenheden om zich verder te ontwikkelen. Of dat per se makkelijker is, weet ik niet, want er zijn veel minder dingen waartegen pubers zich vandaag kunnen afzetten.

Ook het College is veranderd. In de eerste plaats het lerarenkorps. Door de geleidelijke verjonging door de jaren heen liggen de prioriteiten bij leerkrachten anders, er wordt over andere dingen gesproken. Het contact met de leerlingen is belangrijker geworden in plaats van leerstof geven. De leerlingen zijn zeer capabel, kunnen veel en kunnen dat op school ook laten zien. Ze zijn verbaal veel sterker, kunnen hun mening goed verwoorden. Als ze overtuigd zijn en ervoor gewerkt hebben, stáán ze er ook echt. En wat ik misschien het belangrijkste vind: authenticiteit. Ik kan en kon nooit spelen; ik kon alleen maar mezelf zijn."

Language is a gift - Laurie Anderson

"Ik ben altijd een taalmens geweest. Ik ben nooit iemand geweest van punten en komma's, maar zuiver formuleren staat voor mij gelijk aan zuiver denken. 

Dat taalgevoel is er altijd geweest en ik zie het ook terug bij mijn kinderen en kleinkinderen, wat ik bijzonder fijn vind. Toen ik na het middelbaar moest gaan kiezen, heb ik getwijfeld tussen rechten en talen. Uiteindelijk ben ik voor de talen gegaan, van meet af aan met de bedoeling in het onderwijs te stappen. Dat was een job die me vertrouwd en bekend was en die ik me ook echt zag uitoefenen. Na mijn studies en een korte periode in het onderwijs, belandde ik op de studiedienst van de Bond voor Grote en Jonge Gezinnen. Ik kon er blijven, maar ik deed dat niet graag. Ik gaf veel liever les. En dat doe ik nog steeds. Ik praat graag, ik heb een podium nodig. Misschien komt dat omdat ik uit een groot gezin kom en ik een van de jongsten was. Ik geniet ervan iets te delen, iets met handen en voeten uit te leggen.

Boekentips!

The world according to Garp - John Irving (jaren '70)

Wath a carve up - Jonathan Coe (jaren '80)

Special topics in Calamity Physics - Marisha Pessl (jaren '90)

Extreme loud and incredibly close - Jonathan Safran Foer (post-9/11)

Zoals wanneer ik na een vakantie boekenlijsten aan de leerlingen voorstel. Ik probeer boeken te selecteren waarvan ik denk dat jonge mensen ze goed zouden kunnen vinden. Ik moet mij dan altijd inhouden. Ik hoop dat dat enthousiasmerend heeft kunnen werken voor wie er open voor stond. Uit de opdrachten die ze over die boeken maken, merk ik dat ze meestal wel meehebben waarover het gaat. Ook al zijn het geen grote lezers. Zo was er een leerling die na het lezen van één van die aangeraden boeken verwonderd zei: "Mevrouw, ik wist niet dat er zo mooie boeken bestonden."

"Ik heb altijd erg graag gelezen. Een goed boek maakt je volgens mij opener, slimmer, begrijpender, toleranter. Goede boeken gaan over de wereld.

Elk van deze boeken (zie Boekentips) vertelt iets over een periode die ik zelf intensief heb meegemaakt. Ze zijn niet belerend en stuk voor stuk maatschappijkritisch. In zekere zin toets ik er ook mijn ervaringen aan af. Door boeken te lezen krijg je veel inside information. Nog voor politieke problemen in de krant opduiken, krijg je ze via literatuur al mee als je recente boeken leest. Ze houden echt de vinger aan de pols van wat er leeft. Zo vertelden boeken als La Superba van Ilja Leonard Pfeiffer of in Little Bee van Chris Cleave het indringende verhaal van de bootvluchtelingen die dagelijks de Middellandse Zee proberen over te steken nog voor het in de media een hot topic was. Ik ga niet gericht op zoek naar dit soort boeken. Ze komen uit verschillende richtingen aangewaaid.

De allerbeste boeken zeggen ook iets over politiek. Impliciet geven ze aan wat er misgaat in de maatchappij. Vaak zijn het auteurs van 'mixed origin': ze zijn niet vast geworteld in één cultuur, hebben een bepaalde nuancering in zich."

Verbroken beloftes - Jenny Offill

"In dit boek vond ik ergens dit citaat over het jachtige leven, vooral in de Westerse wereld: 'Volgens boeddhisten zijn er 121 stadia van bewustzijn. Slechts drie daarvan gaan gepaard met ellende of lijden. De meesten van ons bewegen zich tussen deze drie stadia.'

In het begin van mijn carrière heb ik op veel verschillende scholen lesgegeven, op een bepaald moment zelfs op vier scholen tegelijk. Op technische scholen, in Lokeren, de Handel van de Broeders, de Kasteelstraat... Ik ervaar dat als een verrijking. Er bestaan immers geen slechte scholen. Hoe meer je gezien hebt, hoe genuanceerder je nadenkt over school. Zeker op praktisch vlak: wanneer je leerkrachten hoort klagen over lesroosters of opdrachten, relativeer je dat snel. Als je geen werk hebt, is dat allemaal bijkomstig. Ik was al een eind in de veertig toen ik volledig vast benoemd werd.

Zo heb ik ook ooit Engels gegeven in de richting automechanica. Daar moest je zeer concreet zijn. Als ik de Engelse comparatief en superlatief moest uitleggen, deed ik dat aan de hand van auto's. Niet zomaar verzonnen auto's, echte. Zij konden alleen maar zinnen maken die voor hen klopten, abstracte oefeningen en situaties werkten daar niet. Dat dwong je om over elke les goed na te denken.

Pas in de jaren '90 kon ik full time in het College aan de slag. Daarom heb ik mij altijd bij 'de jongen' gevoeld. Door mijn eigen ervaringen in andere scholen vond ik het ook altijd heel belangrijk om lief te zijn voor nieuwe leerkrachten."

Only death is fatal - Garbo's Celluloid Heroes

"Cruciaal was een optreden dat ik zag toen ik een jaar of 20 was. In een refter in de UIA in Antwerpen speelde toen de punkband Garbo's Celluloid Heroes. Tot dan toe was ik enkel vertrouwd met de muziek die we in de chiro hoorden. ABBA en disco. Dat stelde echt niet zoveel voor. Men zegt wel eens dat de muziek die je beluistert wanneer je 15-16 jaar oud bent, de soundtrack van de jeugd, je latere muzieksmaak bepaalt. Bij mij gebeurde dat veel later, bij dat optreden. Dat was iets totaal nieuw. Behalve de statements werd ik vooral gegrepen door de energie van die muziek. Samen met mijn man Harry ben ik dat beginnen volgen en dat doen we nu nog altijd.

Het proberen bijblijven op muzikaal vlak is nog steeds een bron van plezier en deugd. Nu gaan we veel minder naar optredens, maar vroeger gingen we daar redelijk ver in. Toen The Cure destijds in een week tijd vier keer in België speelde, hebben we drie optredens daarvan gezien. De eerste Werchters, groepen als Talking Heads, the Undertones, Belgische bands als Nacht und Nebel bepaalden in die tijd onze soundtrack én ons leven.

Onze muzieksmaak is ondertussen wel geëvolueerd: artiesten die zichzelf steeds heruitvinden en interessant en vernieuwend blijven zonder aan niveau in te boeten zijn bijzonder zeldzaam. Via verschillende kanalen blijven we de trends wel volgen."

Een seizoen met Hellas Verona - Tim Parks

"Mijn passie voor voetbal is eigenlijk een gestuurd fanatisme. Ik ben altijd graag middelmaat geweest. Maar met kleine hoekjes af. Dat komt een beetje van thuis uit: mijn vader vond dat we op school niet te veel moesten opvallen, tenzij door goede punten te halen. In zekere zin heb ik me daartegen willen afzetten. Die interesse voor het voetbal, een wereld die mijn man mij heeft leren kennen, paste daar perfect in: op familiebijeenkomsten ben ik de enige mama die mee met de papa's en de kinderen naar het voetbal kijkt."

BN

(Uit IC HOU - juni 2015)